Labo Tumor Immunologie en Immunotherapie aan de KU Leuven

Het labo werd, met de steun van prof Johan Swinnen en prof Ignace Vergote, opgericht in 2016 aan de KU Leuven. Prof An Coosemans staat sinds 2019 aan het hoofd van het labo. De voorbije jaren is het meer en meer duidelijk geworden dat het immuun systeem een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling en progressie van kanker. Daarom is de onderzoeksfilosofie van dit onderzoeksteam om gericht onderzoek te voeren naar de immuun biologie van kanker patiënten tijdens hun diagnose en behandeling (immuun profiel). De volgende stap is de ontwikkeling van concretere en gecombineerde immunotherapieën in preklinische modellen, op basis van informatie uit de patiënten gegevens. Eierstokkanker is tot op vandaag nog steeds de grootste onderzoeksfocus van het labo, maar er is ook onderzoek naar glioblastoma (meest agressieve vorm van hersentumor) en uteriene sarcomen (meest agressieve vorm van baarmoederkanker). Het onderzoeksteam dat zich focust op eierstokkanker is de "ImmunOvar" onderzoeksgroep.

Overzicht lopende onderzoeksprojecten

Sinds een tiental jaar is het duidelijk dat het immuunsysteem een rol speelt bij het ontstaan en de ontwikkeling van kanker. Onze goede immuun cellen beschermen ons lange tijd tegen het ontstaan van kanker. Wanneer dit niet volledig meer lukt, ontsnappen kankercellen aan de controle van ons immuunsysteem en kunnen ze veel sterker groeien. Bovendien komen andere immuun cellen dan op de voorgrond, het immunosuppressieve immuunsysteem, die de kankergroei nog gaan bevorderen. Immunotherapie wil dit doorbreken en het immuunsysteem zijn kracht teruggeven om de kankercellen onder controle te houden. Daarom is het doel van het ImmunOvar onderzoeksteam om gericht onderzoek te voeren naar de verandering van het immuunsysteem tijdens het ziekteproces van eierstokkanker, alsook wat de effecten van huidige en nieuwe therapieën zijn op de immuun-biologie. Op basis van deze informatie ontwikkelen we nieuwe (immuun) therapieën en optimaliseren ze in combinatie met de huidige behandelingen. Het uiteindelijke doel is de overlevingskans van de patiënt met eierstokkanker te verbeteren. Om dit te realiseren, werken wij nauwgezet samen met andere onderzoeksgroepen in het binnen- en buitenland, maar ook met artsen en verzorgend personeel van verschillende (universitaire) instellingen, zoals UZ Leuven.

Wat loopt er fout?

Volgens ons zijn er drie aanwijsbare oorzaken:

  1. Er wordt geen rekening gehouden met het gedrag van het immuunsysteem van individuele patiënten. Immunotherapie manipuleert net ons immuunsysteem zodat het sterker wordt. Uiteraard moeten we dan eerst weten ‘hoe’ het immuunsysteem er dan precies uitziet bij specifieke patiënten vooraleer vrij 'algemene' immunotherapie wordt toegepast.
     
  2. Het immuunsysteem van patiënten die aan klinische studies met immunotherapie deelnemen zou beter in kaart moeten gebracht worden. Dit gebeurt nu vaak onvoldoende, waardoor een deel informatie verloren gaat.
     
  3. Bij het gebruik van combinatietherapieën is het nog onduidelijk in welke volgorde men de verschillende producten moet geven (eerst de chemo, dan de immunotherapie, of omgekeerd?). Dit is nochtans geen onbelangrijk detail aangezien alle individuele producten een invloed hebben op het immuunsysteem van de patiënt.

 

 

Wat stellen we voor?

Onze visie:

  1. We willen nakijken hoe het immuunsysteem van patiënten met eierstokkanker er uitziet (via bloednames bij patiënten), hoe dit verandert ten gevolge van de klassieke behandelingen (bv chemotherapie) en van nieuwe therapieën (bv immune checkpoint remmers). Alleen op die manier zullen we weten “hoe” we het immuunsysteem van de patiënt het best bespelen en ‘op welk moment’ van de kankerbehandeling dit het meest voordelig is.
     
  2. We willen combinaties met nieuwe therapieën eerst uittesten in een muizenmodel voor eierstokkanker, en dan de meest succesvolle combinaties naar de patiënt te brengen.
     
  3. Kunnen we andere en betere behandelingen ontwikkelen om het immuunsysteem bij eierstokkanker patiënten te beïnvloeden?